Kościół wyniósł do chwały ołtarzy pod imieniem Józefa: 23 świętych, 4 błogosławionych i 1 błogosławioną; łącznie 28 osób. Św. Józef, oblubieniec Najśw. Maryi Panny, musi w kalendarzu liturgicznym Kościoła zajmować miejsce specjalne, skoro jego wspomnienie zaliczane jest do uroczystości – a więc do świąt najwyższej klasy. Ostatnia reforma (1969) nie przesunęła dnia jego święta, chociaż czyniono to z wielu innymi świętami ze względu na Wielki Post.
Pewnych informacji o św. Józefie dostarczają nam tylko Ewangelie. Osobą św. Józefa żywo zajmują się także apokryfy: Protoewangelia Jakuba (w. II), Ewangelia Tomasza (w. II), Historia Józefa Cieśli (w. IV), Ewangelia Pseudo-Mateusza (w. VI) i Ewangelia Narodzenia Maryi (w. IX). Zbyt wiele wszakże jest w nich fantazji, by je można było traktować poważnie jako źródła, czy dokumenty.
Hebrajskie imię Józef oznacza tyle, co „Bóg przydał”. Imię to nadała najmłodszemu swemu synowi Rachel, żona patriarchy Jakuba, by w ten sposób wyrazić radość i wdzięczność Panu Bogu, że do 11 synów przydał jej jeszcze jednego syna (Rdz 31,24).
Św. Józef pochodził z rodu króla Dawida. Wykazuje to św. Mateusz, kiedy podaje genealogię przodków Józefa (Mt 1,1-17). Genealogię tę podaje również św Łukasz (Łk 3,23-38). Ta jednak różni się od poprzedniej. Już w wieku III Juliusz Afrykański wyraził zdanie, że św. Łukasz podał genealogię NMP. Na mocy prawa lewiratu św. Józef mógł być synem naturalnym Jakuba, a równocześnie synen adoptowanym Heli, noszącego w tradycji chrześcijańskiej imię Joachim, który był ojcem NMP. Tak więc genealogia św. Łukasza wyliczałaby przodków Maryi rzeczywistych, odnośnie zaś św. Józefa jego przodków zalegalizowanych. Taka jest też opinia przyjęta przez wielu współczesnych biblistów i egzegetów.
Św. Józef nie był według ciała ojcem Jezusa Chrystusa. Był nim jednak według żydowskiego prawa jako małżonek Maryi. Chociaż więc Maryja porodziła Pana Jezusa dziewiczo, to jednak według otoczenia św. Józef był uważany za Jego ojca Tak go też czasem nazywają Ewangelie (np. Łk 2,33,48; 4,22). Tak więc fizycznie Pan Jezus był synem Dawida poprzez Maryję, a prawnie poprzez Józefa.
Św. Józef mieszkał zapewne w Nazarecie. Ewangeliści bowiem podają, że Józef wziął do siebie Maryję (Mt 1,19-20). A wiemy z tychże Ewangelii, że mieszkał w Nazarecie. Według niektórych pisarzy kościelnych Maryja i Józef złożyli ślub dozgonnej czystości. Ewangelie wspominają o „braciach” i „siostrach” Pana Jezusa. Tak jeszcze dzisiaj narody bliskiego Wschodu zwykły nazywać bliskich krewnych. „Bracia” i „siostry” Pana Jezusa to zapewne synowie i córki braci i sióstr św. Józefa. Św. Józef nie był ojcem Pana Jezusa, ale Jego opiekunem. Maryja poczęła Syna Bożego dziewiczo, na co mamy wyraźne potwierdzenie tak u proroka Izajasza: „Oto Panna pocznie i porodzi Syna” (Iz 7,14), oraz w tekstach ewangelicznych: „Nie bój się, Maryjo, znalazłaś bowiem łaskę u Boga. Oto poczniesz i porodzisz Syna, któremu nadasz imię Jezus (…). Na to Maryja rzekła do anioła: «Jakże się to stanie, skoro nie znam męża?» Anioł Jej odpowiedział: «Duch Święty zstąpi na Ciebie i moc Najwyższego osłoni Cię. Dlatego też Święte, które się narodzi, będzie nazwane Synem Bożym»” (Łk 1,30-35). Potwierdzenie dziewiczego poczęcia Pana Jezusa mamy również w Ewangelii św. Mateusza: „Z narodzeniem Jezusa Chrystusa było tak. Po zaślubinach Matki Jego, Maryi, z Józefem, wpierw nim zamieszkali razem, znalazła się brzemienną za sprawą Ducha Świętego. Mąż Jej, Józef, który był człowiekiem prawym i nie chciał Jej narazić na zniesławienie, zamierzał oddalić Ją potajemnie. Gdy powziął tę myśl, oto Anioł Pański ukazał mu się we śnie i rzekł: «Józefie, synu Dawida, nie bój się wziąć do siebie Maryi, twej Małżonki; albowiem z Ducha Świętego jest to, co się w Niej poczęło. Porodzi Syna, któremu nadasz imię Jezus»” (Mt 1,18-23).
Żyli, Maryja z Józefem, jak brat i siostra, i nie mieli dzieci. Maryja miała jedynego tylko Syna, Jezusa Chrystusa, którego poczęła w swoim łonie cudownie za sprawą Ducha Świętego.
Jaki był zawód św. Józefa? Hebrajski wyraz charasz oznacza rzemieślnika, wykonującego prace w drewnie, w metalu, w kamieniu. Św. Józef wykonywał zatem narzędzia codziennego użytku, konieczne również w gospodarce rolnej; mógł być również cieślą.
Po raz pierwszy Ewangelie wspominają o św. Józefie z okazji jego zaślubin z Najśw. Maryją (Mt 1,18-25; Łk 1,27,34). Według żydowskiego prawa dopełniło się ono przez podpisanie umowy małżeńskiej oraz po wprowadzeniu po pewnym czasie poślubionej do domu małżonka wśród ślubnych uroczystości.
Św. Józef jest wspomniany w Ewangeliach z okazji poczęcia Pana Jezusa, spisu ludności zarządzonego przez cesarza Augusta, narodzenia Chrystusa Pana, ofiarowania Go w Świątyni, pokłonu Trzech Mędrców (Magów), ucieczki do Egiptu i powrotu do Nazaretu. Przy publicznym nauczaniu Pana Jezusa jest wzmianka jedynie o św. Józefie. Według podania św. Józef już wówczas nie żył. Miałby więc najpiękniejszą śmierć, bo na ręku Jezusa i Maryi. Miałby także najuroczystszy pogrzeb, bo z Ich udziałem. Może dlatego św. Józef jest uważany za szczególnego patrona dobrej śmierci.
Jest rzeczą uderzającą, że w wydarzeniach z dziecięcych lat Pana Jezusa św. Józef odgrywa pierwszą rolę: jemu anioł wyjaśnia tajemnicę wcielenia Pana Jezusa, jemu poleca ucieczkę do Egiptu i powrót do Nazaretu po śmierci Heroda. Wobec bowiem prawa żydowskiego Józef był głową Najśw. Rodziny i ojcem Pana Jezusa oraz małżonkiem Najśw. Maryi Panny.
Bądź pierwszy, który skomentuje ten wpis